Leto svi volimo i jedva čekamo zato što je to sezona godišnjih odmora kada najzad možemo da uživamo u toplom vremenu i suncu. Ipak, ma koliko blagotvorni za kožu koju snabdevaju vitaminom D i dobri za zdravlje dece, sunčevi zraci ponekad umeju da budu prejaki. U danima kada želite da boravite na otvorenom, a ne biste da radite na svom tenu niti da vam zaslepljujuće sunce blješti u oči, idealno rešenje za beg od vrućine je letnji paviljon – aluminijumske pergole!
Reč pergola je poreklom iz italijanskog jezika, a korene vuče od latinskog pergula što znači nadstrešnica kao produžetak krova.
Pergola može biti postavljena tik uz kuću gde se u područje za sedenje sa baštenskom garniturom stupa odmah počevši od balkonskih vrata i taj model praktično ima samo prednja dva stuba jer je straga montiran na zidu objekta, ili alternativno u nekom drugom delu dvorišta odnosno bašte.
Konstrukcija je u potpunosti izrađena od aluminijuma (mada po zahtevu izuzetno može biti i drvena), a umesto nekadašnjeg razapinjanja i prčvršćivanja platna na nju se sa svih strana postavlja horizontalni klizni sistem u vidu pokretne tende, koja u početnom položaju stoji spakovana u aluminijumskoj kaseti.
Tenda se izrađuje od visokokvalitetnog, 100% vodootpornog i vatrootpornog membranskog platna, koje pruža maksimalnu stabilnost i odolevanje visokim temperaturama, vlagi i prljavštini. Kada pergola nije u upotrebi platno stoji u početnom položaju zaštićeno kasetom čime mu se produžava vek trajanja, a zahvaljujući gornjem sloju od akrila lako se čisti i održava.
Najtraženiji je model sa ravnim krovom, ali može se izvesti i pod traženim nagibnim uglom. Klijenti takođe mogu birati boju konstrukcije i platna, a stranice se po želji mogu zatvoriti staklenim panelima. Pergola je izvorno italijanski proizvod, te su sve komponente zaključno sa pokretačkim mehanizmom u većini slučajeva italijanske izrade.
Sistem se najčešće pokreće pomoću elektromotora i daljinskog upravljača, uz mogućnost ugradnje dodatnog taster prekidača ili tropoložajnog prekidača, s tim da je na raspolaganju ostavljen i ručni mehanizam za slučaj nestanka električne energije.
Još jedna praktična pogodnost je opcija integrisanja senzora za vetar i sunce koji pri jakim udarima vetra ili jakom suncu aktiviraju automatsko zatvaranje. Elektromotori za aluminijumske pergole proizvode se u malom formatu, a pored zgodnih dimenzija odlikuje ih bešuman rad za maksimalni komfor korišćenja.
Kod svih proizvoda koji imaju automatski sistem rada vrlo je važno da za motor postoje svi neophodni atesti, a konkretno u slučaju pergola ništa manje bitni nisu ni sertifikati o otpornosti na vetar i vodu, koji dalje govore o različitim klasama rezistentnosti.
Aluminijumske pergole pretežno su zamenile drvene zbog čvrstoće, lakog održavanja i trajnosti. Pošto se aluminijumska konstrukcija može napraviti u većim dimenzijama u odnosu na klasični venjak od drveta, samim tim jedna ovakva pergola pruža površinski veću hladovinu ispred kuće, vikendice, u dvorištu ili pored bazena.
Poligon za postavljanje je bilo koja čvrsta podloga – beton, behaton, keramičke pločice, pa čak i trava, a zanimljivo rešenje koje naročito efektno izgleda u bašti ugostiteljskog objekta ili na području u blizini bazena (privatnog ili hotelskog u sklopu nekog resorta) jeste pergola postavljena na deking.
Osim platnenih postoje i takozvane bioklimatik pergole koje više podsećaju na one starinske – sa slobodnim, otvorenim stranicama, i krovom od srednje gusto raspoređenih letvica. U high tech varijanti krov bioklimatik pergole čine vertikalno rotirajuća krilca sa kojima se dobija dovoljna doza prirodne svetlosti i optimalna zaštita, jer se potpomognuta solarnim senzorom otvaraju ili zatvaraju zavisno od orijentacije sunca.
Što je još važnije, automatizacija i daljinsko upravljanje prilagođeni su korisniku za maksimalno olakšanu upotrebu, a kako se prave u najraznovrsnijim dimenzijama i opcijama postavljanja, predviđene su za natkrivanje otvorenog prostora na bilo kojoj privatnoj ili javnoj površini poput tremova, terasa, restorana, kafića ili barova na plaži. Dimenzioniranje valja izvršiti prilagođeno primeni i obavezno u skladu sa specifičnim svojstvima prostora u konkretnom slučaju i tada će za rezultat imati pravi proizvod čak i za najsloženije projekte.
Bitno je samo adekvatno ih opremiti prema mestu montaže, što naročito važi za one na isturenim pozicijama – pergola koja se nalazi na “brisanom” prostoru mora biti bolje obezbeđena od one koja je barem delimično zaklonjena od direktnog dejstva vetra i atmosferskih padavina.
Autor: Jelena Mitrović, diplomirani novinar
